Ziet u door de bomen het bos niet meer? In dit artikel laten wij u graag kennis maken met de (standaard) richtlijnen die er zijn op het gebied van ventilatie. We zullen onder andere ‘eenvoudige’ standaard regels bespreken, het belang van overstroom, waar op te letten bij een ventilatieberekening, en het aanschaffen van een warmteterugwinsysteem (WTW).

Standaard regels voor ventilatieberekening

De richtlijnen/besluiten over luchtverversing worden opgegeven in het zogeheten “bouwbesluit”. In dit besluit staat aangegeven waar u als bouwer aan kunt/moet voldoen. In het algemeen kunnen we stellen dat er verblijfsruimtes, toiletruimtes en badruimtes zijn. De waarden die hierbij vaak standaard worden vermeld zijn:

Verblijfruimtes 0,9 dm³/s per m² > 3,24 m³/h per m² met een minimale waarde van 25 m³/h
Toiletruimtes 7 dm³/s > 25,2 m³/h
Badruimtes 14 dm³/s > 50,4 m³/h
Verblijfsruimte met kooktoestel 21 dm³/s > 75,6 m³/h

Voor meer informatie bekijk hier het bouwbesluit online samengesteld door de overheid.
Artikel 3. Luchtverversing
Artikel 3.6.1. Nieuwbouw
Artikel 3.6.2. Bestaande bouw

Ventilatieberekening en luchtsnelheden

Luchtsnelheden worden uitgedrukt in de eenheid meter per seconde (m/s). In de regel geldt dat u met onderstaande waarde rekening houdt als u de toevoer- en afvoerdebiet berekend:

- Hoofdkanaal, ook wel distributiekanaal: 5 m/s
- Aftakkingskanaal: 3 m/s

Bij een warmteterugwinsysteem (WTW): aanzuig van buiten nooit meer dan 3 meter per seconde want dan trekt ook regenwater naar binnen. Er is geen geschreven regel voor uitblaas maar door een gevel kan zeker 8 meter per seconde, let hierbij wel op dat bij elke meter per seconde de weerstand in het kwadraat toeneemt. Bekijk ook eens het document waarin wij luchtsnelheden hebben benoemd in combinatie met het aantal m3/h, wat u door een bepaalde diameter buis kunt voeren.

Spirobuis oppervlakteberekening

We krijgen vaker de vraag wat de oppervlakte van onze spirobuizen zijn in vierkante centimeters. Dit heeft als reden wat de overgangsmaat is naar een rechthoekig of vierkant kanaal. In het onderstaande overzicht treft u de waarden aan:

Zelf een oppervlakte berekening uitvoeren van een rond ventilatiekanaal? De formules die u kunt toepassen zijn:

Oppervlakte cirkel = Pi x straal x straal
Oppervlakte cirkel = Pi x straal kwadraat
(straal = diameter / 2 en Pi is afgerond op 3,14)

Ventilatieberekening op basis van de gegevens 3,8*10-³

Veel gemeentelijke instellingen geven voor horeca gelegenheden een ventilatievoud van 3,8*10-³ per m² aan in de vergunning. De term 3,8 *10-³ staat gelijk aan 13,68 m³/h.

De berekening is in twee stappen uit te leggen:

1. 3,8 *10-³ m³/sec is gelijk aan > 0.0038 m³/sec. (3,8 : 1000 )
2. 0.0038 m³/sec staat gelijk aan > 13,68 m³/h (0.0038 * 3600) De waarde 3,8*10-³ staat dus gelijk aan 13,68 m³/h per m²

Afstanden tussen ventielen en aantal m3/h luchtverplaatsing

Een afvoerventiel/aanzuigventiel wordt toegepast voor het afvoeren van lucht naar de mechanische ventilator of warmte terugwinsysteem (wtw). Deze ventilatieventielen bevinden zich voornamelijk in natte ruimtes, bijvoorbeeld in het toilet, de badkamer, berging, wasruimte of keuken. Het kan zeker wel eens voorkomen dat er ook een afvoerventiel in een leefruimte wordt geplaatst. De reden is dat de toegevoerde lucht groter is dan de overstroom aan kan worden. Dit komt hieronder nog aan bod.

Een toevoerventiel/uitblaasventiel wordt toegepast voor het toevoeren van lucht vaak vanuit een warmte terugwinsysteem (wtw). De toevoerventielen worden dan ook geplaatst in leefruimtes zoals de slaapkamer, speelkamer, woonkamer, eetkamer en kantoor.

Een veel voorkomende regel is:
Maximale m³/h voor een toevoerventiel is 50m³/h
Maximale m³/h voor een afvoerventiel is 75m³/h

Afstanden tussen twee ventilatieventielen
Nominale afstand tussen een toevoer- en afvoerventiel is 2 meter
Nominale afstand tussen twee toevoerventielen is 1 meter
Nominale afstand tussen twee afvoerventielen is 2 meter

Afstand tussen ventilatieventielen en wand of plafond
Bij plaatsing van het ventiel op de wand of plafond dient deze idealiter rondom 40cm vrij te zijn. Bij een plafond hoogte van bijvoorbeeld 2,6 meter zal het ventiel op een hoogte van 2,2 meter geplaatst kunnen worden.

De keuze voor een bepaald ventilatieventiel hangt met name af van zowel de eigenschappen van het product, als het uiterlijk. Gebruik de ventielen keuzehulp en bepaal eenvoudig, in enkele stappen, het ventilatieventiel wat het beste bij u past. Wenst u overal hetzelfde ventiel? Bekijk dan eens het Uniflexplus RV ventiel van Vent-Axia, dit ventiel is geschikt voor luchttoevoer en luchtafvoer.

Het belang van een goede overstroomvoorziening bij een ventilatieberekening

Een overstroomvoorzienig zorgt ervoor dat de lucht van plek A naar B kan komen. Overstroom betekent het verplaatsen van lucht door middel van een onderdruk of overdruk via de ene ruimte naar de andere ruimte, door middel van een kier onder de deur. In de berekening van onderstaand voorbeeld gaan we ervan uit dat er altijd maximaal 55m³/h aan overstroom plaats kan vinden en dat een standaard deur 90 centimeter breed is.

Voorbeeld:
Door een opening met een oppervlakte van 1cm² kan 0,3 m³/h lucht verplaatst worden. Als we hier vanuit gaan kunnen we stellen dat bij een deur van 90 cm breed, 183,33 cm² nodig is (55/0,3). Er is dus standaard een opening gewenst van 2,03 centimeter (183,33/90).
(In de meeste adviezen komt dan ook vaak een overstroomopening terug van 2 centimeter bij een deur van 90 centimeter breed.)

Uit ervaring zien we dat overstroom vaak wordt onderschat. Zonder een goede overstroomvoorziening of zelfs geen, kan er niet goed geventileerd worden. Het kan ook zo zijn dat u in het ergste geval een ruimte vacuüm zuigt, wat voor een ongezonde situatie kan zorgen. Blijf hier alert op.

Belang van een goede wtw-ventilatieberekening

De keuze van een warmteterugwinsysteem/balansventilatiesysteem (hierna WTW genoemd) is altijd afhankelijk van een goede ventilatieberekening.

Deze wtw-berekening geeft aan hoeveel kubieke meter lucht per uur er in huis ververst dient te worden. De berekening wordt altijd gebaseerd op basis van de maximale ventilatie: de ventilatiehoeveelheid die u dient te halen als de wtw in stand 3 (hoog) zou staan. Bij een ventilatieberekening is de luchttoevoer altijd gelijk aan de luchtafvoer, er is een balans.

De ventilatieberekening gaat uit van het principe dat “de luchtafvoer wordt bepaald door de luchttoevoer” of dat “de luchttoevoer wordt bepaald door de luchtafvoer” in de woning. Dit is geheel afhankelijk van de benoemde ruimtes in de woning. Een WTW aankopen op basis van de inhoud van het huis is dan ook een veelgemaakte fout. Tijdens de berekening dient u ook rekening te houden met de overstroom, type ventielen en de verdunningsfactor.

WTW doe-het-zelf advies - Nu € 124,- en later retour bij aankoop van uw installatie!

Overcapaciteit van 10-20% bij aanschaf van een warmteterugwinsysteem (WTW)

Mocht u de berekening zelf kunnen maken en weet u hoeveel kubieke meter per uur (m³/h) u dient te ventileren bekijk dan de verschillende wtw-systemen. We willen u er wel op wijzen dat u rekening dient te houden met een bepaalde overcapaciteit van de wtw, ongeveer 10-20%. U voorkomt hiermee dat de wtw, in stand 3, niet op zijn maximale capaciteit staat te ventileren,. De nadelen als u hier niet op let zijn; geluid, verbruik en levensduur van de wtw.

Afzuigkap in combinatie met een warmteterugwinsysteem (WTW)

Vermijd een aansluiting van een afzuigkap/dampkap direct op de WTW. Er wordt streng aangeraden deze direct naar buiten te brengen of te werken met een recirculatiesysteem. Een afzuigkap wordt gezien als incidenteel gebruik en dient dan ook niet mee te worden genomen in de ventilatieberekening. De gevolgen bij aansluiting kunnen een flinke daling in het rendement betekenen, hoge jaarlijkse onderhoudskosten tot het vervallen van de garantie.

Heeft u een bestaande WTW en wenst u deze te vervangen? Neem dan contact met ons op, wij helpen u graag vrijblijvend verder. Gaat u verbouwen waarbij u een warmteterugwinsyteem wilt installeren en heeft u hulp nodig met uw berekening? Bekijk dan het gratis wtw doe-het-zelf advies.